Alçalma Zamanı

[morhan]

Öncelikle merhaba

Uçuşta iniş için ne zaman alçalmaya başlayacağız?Mesela LTBA-LTBJ uçuşunda FL260 dan ne zaman alçalışa geçeceğiz?Chartta böyle bir şey göremedim.

saygılar

[delimawi]

Kabaca genel alçalma kuralı 1 e 3 tür. Yani 10000ft alçalmak için 10x3=30 NM gerekli.
Öncelikle chart üzerinde, ATC yada hava durumuna bağlı olarak ineceğiniz piste göre uygulayacağınız prosedürü belirledikten sonra, hangi noktada hangi yükseklikte olmanız gerektiğini bulabilirsiniz.

LTBJ için ILS DME 34 gerçekleştirilecek ise, prosedüre göre, IMR ve sonrasında, IMR 130 radiali ile, D5.9MEN noktasına ulaşıyoruz, ve bu noktada 4000ft yükseklikte olmamız gerekiyor. Sonrası zaten chartta profil olarak mevcut. Bunu sağlamak için, kabaca, FL260 uçuyorsak, 26000-4000=22000ft alçalma yapmamız gerekiyor. 22x3=66NM. Yani D5.9MEN noktasına 66NM kala alçalma başlamış olmalı. Gene charta göre, IMR - D5.9MEN arası 11NM, demekki, 66-11=55NM, en geç IMR'e 55NM kala FL260 tan alçalmaya başlamış olmamız gerekiyor. Tekrar STAR chartına bakarsak, BERGO üzerinden yaklaşıyorsak, BERGO-IMR arasıda 41NM görünüyor. 55-41=14NM. Yani en geç BERGO ya 14NM kala alçalmaya başlamak uygun olacaktır.

Zaten eğer, FMC olan bir addon kullanıyorsanız, T/D noktası gösteriliyor olacaktır. Daha önceki bir topikte detaylıca anlatıldığı gibi, bu noktaya gelmeden önce manuel olarak 1000fpm ile alçalmaya başlamak uygun olacaktır.

Fırsatları olduğunda eminim diğer deneyimli arkadaşlarda bu konudaki tecrübelerini paylaşacaklardır.

Keyifli uçuşlar,

[oytun737]

T/D noktasına 20nm kala alçalma istemek (ATC tarafından daha önce verilmemiş ise) en uygunu olacaktır.. Boeing 737-400 uçağı dakikada ortalama 7nm yol alır.. siz 20 nm öncesinden dakikada 1000fpm ile alçalmaya başlarsanız T/D noktasında path in 3000ft altında olursunuz.. Bu da size yavaşlarken bir marjine sahip olmanızı sağlar..

T/D noktası bize bir taslak oluşturur evet ama aslında tehlike doludur.. Tehlikelerden bazılarını sıralayalım..

* Uçak T/D noktasını FMC ye girilen total magenta route üzerinden hesaplar.. Direkt meydan üzerindeki bir VOR a gitmek var, bir de RNAV STAR yaklaşmak var.. Bu sebeple alçalma rotamızı çok iyi setlemiş olmamız lazım ki bir T/D noktasına güvenelim..

*Bütün alçalma rotamız herşeyiyle set halde alçalıyoruz uçak magenta çizili rotayı takip ederse çiçek gibi alçalacak...
ATC zartt diye STAR'ı hatta RNAV STAR'ı iptal etti sizi ILS alacak Heading verdi...
GEÇMİŞ OLSUN...
BALON gibi kalırız 30nm de 17000-18000 ft...

Bunu yaşamamak için sürekli olarak irtifamızı mesafemize oranlayacağız, Path imiz nerde durumun farkında olacağız..
Küçük bir tavsiyem olsun;
Eğer bir STAR yaklaşması alırsanız ATC onu iptal edecek gözüyle bakın.. sürekli kendi kendinize şimdi bana şu başı verse nasıl yaparım nasıl alçalırım.. Geçek hayatta da sanal da da olabilecek bir şey trafik ten dolayı mecbur kalır ATC seni zorlar, sana patlar olay.. aniden bir baş verir adını soyadını unutursun.. O yüzden sürekli hazırlıklı olacağız..Kimse demez vaybee nası da yedin irtifayı helal olsun diye, madalya da takmaz.. Ama alçalamazsan alçalamadı olur.. Görevin çünkü sen dikkat edeceksin.. Kendini kimsenin eline bırakmayacaksın..

ATC nin senin uçuculuğuna karışma yetkisi olmadığından, karşı taraftan uçuş planlama ile ilgili veya herhangi bir şey ile ilgili herhangi bir öneri ve benzeri girişime müsade etmeyecek şekilde uçuşa hakim olacağız.. Bizden beklenen bu.. zorunda olduğumuz şey de bu..
Bu bizim insiyatifimizde, bizim sorumluluğumuzda.. Herşey bizde..!!

Bazı hisler zamanla yerli yerine oturur kazanılır..

Biraz sabır.. Biraz istek ve mücadele..

İYİ UÇMAK KENDİ ELİMİZDE...

[THY3716]

Arkadaşlar, Oytun Hoca mis gibi anlatmış, üstüne laf düşmez belki ama, ben de sizlere FMC/FMS siz uçarken uyguladığım teknikten bahsedeyim. Belki PMDG ile uçmasına ragmen hala FMS siz uçan (benim gibi) bir kaç fosil arkadaşım varsa faydalanırlar.

1. Öncelikle ILS koridoru başlangıcında veya VOR yaklaşma ise son yaklaşma başlangıcında hangi feette olacagınızı bulunuz. (Bu feete A diyelim)

2. Halen uçtugunuz irtifaya bakınız (B diyelim)

3. Alçalmanız gereken irtifa miktarını hesaplayınız (C Diyelim)...: C=B-A

4. Buldugunuz C Değerini 3 ile çarpınız ve neticeyi 1000 e bölünüz ((C x 3)/1000) (Ki hadi buna da D diyelim)

5. Sonuç size alçalma için gereken mesafeyi verecektir.

6. Charta göre STAR chartında bacak bacak hangi mesafeleri uçacagınız belli oldugundan tüm bu mesafeleri toplayınız.

7. ILS konisi veya VOR için son yaklaşma bacagından geriye (size) doğru mesafe D+10 oldugunda alçalmaya başlayınız.

8. Alçalalım da süratimiz ve varyo (fpm) ne olsun diyorsanız onu da şöyle ayarlayacaksınız...:

a. Süratiniz ne olursa olsun, sizin kullanacagınız değer Ground Speed dir. Alçalmaya başladıgınız anda GS x 6 size varyo değerini verecektir. Örnek : Alçalmaya başlamadan önce sürat azaltmayı tercih etmediniz ve IAS 280 ve GS 465 iken alçalma başlattınız. O halde alçalma başlangıç varyonuz -2800 olmak durumunda.

b. Siz alçaldıkça IAS ı sabit tutmayı başarsanız bile GS düşecektir, dolayısıyla varyonuz da sürekli değişecektir. Mesela GS niz 450 oldu, o halde varyonuzu -2700 yapmalısınız. GS 430, varyo -2600 olmalı.

c. PMDG için 2700 son derece yuksek bir varyo oldugundan alçalma başlangıcı öncesi biraz sürat düşürmenin faydası olur.

d. Yukarıdaki örnekte oldugu gibi, yuksek bir varyoyla alçalmaya başlayıpta, sonlara doğru vayonun azalmasının düz bölgelerde konuşlu meydanlar için sıkıntısı olmuyor, ancak Erzincan, Elazığ vb. dağlık bölgelerde sıkıntı yaşatacagı kesin. Onun için hız azaltarak yaklaşmaya başlamak biraz daha faydalı.

GENEL ORNEK...:

LTAC den LTBA ya PETAR-UG8-YAA rotasıyla FL300 de uçtugumuzu varsayalım. Rüzgar durumundan dolayı 36R ye YAA1A yaklaşması yapacagımızı varsayalım.

A=30.000 ft. (Halen uçtuğumuz irtifa)
B=2.700 ft. (36R pisti ILS koni başlangıcında olmamız gerken irtifa)
C=30.000 - 2.700 = 27.300 ft. (alçalmamız gereken irtifa)
D=(27.300x3)/1000 = 81.9 veya hadi 82 nm diyelim (alçalma için ihtiyaç duyacagımız mesafe)

Şu anda NAV1 de 117.7 yani YAA VOR frekansı bağlı. Gözümüz uçağımızın DME göstergesinde. DME 82+10 = 92 gösterdiği anda alçalmaya başlamalıyız değil mi? HAYIR !!!

STAR bacaklarını da hesaba katmalıyız tabii ki. Yani,
ILS Koni başlangıcı - ERMAN arası (1.6 nm),
ERMAN - SADIK arası (6.4 nm),
SADIK - YAA arası (22 nm)

Tüm bunların toplamı 30 nm yaptıgına göre, DME miz 62 nm gösterdiği anda alçalma başlatmamız bize yeterlidir. DME 70 gösterirken IAS ı azaltın, DME 62 olunca o anki GS değerini 6 ile çarparak varyometreye (-) değerinde bağlayın. Her 10 kts lik GS değişiminde kabaca varyoyu yenileyin.

Tabii, tekrar edelim, FL300 de uçtugumuz, YAA1A yı tam olarak uygulayacagımız varsayılırsa. Eğer ATC bir anda direkt vektörler vermeye başlarsa sakin olun, durumu hızla değerlendirin, rotanız kabaca ne kadar kısaldı bakın, zaten 10 nm önleme vermiştiniz, yetmiyor mu? GSx6 varyo değeriniz değişse bile siz bir süre değiştirmeyin. Anlık değişimlere hazırlıklı olun yani. Durumsal farkındalık burada çok önemli (Situational awareness dermişim

Bir süre sonra aşinalık kazanırsınız merak etmeyin. Yurt içinde çoğunlukla FMS kullanmıyorum, önümde kağıt kalem, NAV1-NAV2 sürekli değiştirerek, sürekli Course ve HDG ayarlayarak uçmaya çalışıyorum. Hasan Hocamızdan SID i doğru uygulayamamak konusunda fırça yemişliğim ya 1 dir, ya 2 dir. Alçalma tutturamamışlığım da aynı şekilde. FMS siz uçarak benim PMDG yi yönlendirdiğimi düşünüyorum, onun beni değil. Oytun Hocam yazdıklarımı bir incelerse sevinirim. Kusurumuz varsa affola, saygılarımla....

[oytun737]

EHSI mode ile mi uçuyorsunuz?

[THY3716]

Yok hocam, vakti zamanında TrVACC den indirdigim Tr Hi-Low Way map kullanıyorum. Onu önüme açıyorum. Zaten Türkiye'de gördüğüm kadarıyla VOR ya da NDB sinyal almama durumu olmuyor, tüm istasyonların kapsama alanı birbiri üstüne bindirilmiş. FMC siz uçmanın tek sıkıntısı, uçağın başından kalkamamak oluyor.

Edit...: Hatta, 3ncü depo münasebetiyle FFR dan ceza yeme durumu olmasa, 727 ile uçacağım ama, sanırım hala o sorun çözülmedi.

[oytun737]

Anladığım kadarıyla siz yine PMDG nin EHSI ını VOR EXT. mode da yani NAV mode ta kullanıyorsunuz..
Sonuçta uçarken tüm parametrelerden sorumluyuz uçağı biz uçuruyoruz elbette GS imizden de haberdar olacağız ancak ATC size speed 230 dediğinde siz yine IAS ı dikkate alın.. Tailwind in çok fazla olduğu durumlarda uçağın asılı kalacağını bir türlü kafayı aşağı veremeyeceğini ve T/D noktasından 20nm değilde belki 30-35 nm önce alçalmak gerekebileceği hakkında ön bilginiz olsun yeter..

Keyifli uçuşlar..