Öncelikle uzunca bir aradan sonra yeniden bir flyinn düzenlendiği için mutluyum.
Burada biraz sesli iletişimde dikkat edilmesi gereken kurallardan bahsetmek istiyorum.
1. Ayarlarınızdan Emin olun.
Flyinlerde genellikle karşılaştığımız bir problem ses kalitesinin anlaşılamayacak derecede kötü olmasıdır. SB3 ya da FSINNde yapmış olduğunuz ayarların sonucunda kendi kaydettiğiniz ses dinletilmekte ve kendinizi kontrol imkanı sunulmaktadır.
Bu ayarları mutlaka tam olarak yaptığınızdan emin olun. Ses seviyenizin aşırı yüksek ya da alçak olmamasına, arka planda aşırı yüksek bir ses kaynağı olmamasına, ( motor sesi gibi ) mümkün olduğu kadar anlaşılır konuşmaya dikkat edin.
Voice transmit tuşunu normalde hiç kullanmadığınız bir tuşa atayın. Başka işlemler yapmak için bastığınız tuş radyo kanalını meşgul edebilir.
2. Ses Kontrol Yapın.
ATC seçimini yaptınız, uçağınızın comm1 alıcısının Atc frekansına ayarladınız. Voice kanalına girdiniz.
Atc kanalına girdikten sonra 30 ila 45 saniye bekleyip dinlemede kalın. Böylelikle, siz bağlanırken başlamış olan radyo göndermelerini kesmemiş olursunuz. ATC ile konuşmada acele etmeyin. Başkalarının konuşmalarını kesmeyin. ATC nin size cevap vermesini bekleyin. Sizden istenmedikçe gereksiz bilgiler vermeyin. Kısacası kanalı gereksiz yere meşgul etmeyin.
Kanalda sessizlik sağlanınca;
İyi akşamlar ..... Tower, TK316, radio control diyerek atcye sesin nasıl gittiğini kontrol etmesini söyleyin.
Atc size sesinizin yüksek, alçak ya da gayet iyi olduğunu bildirecektir.
3. Hızlı Geri Okuyun.
Size verilen mesajları mümkün olduğu kadar çabuk geri okumalısınız. Sizin geri okumanız bitene kadar diğer tüm trafikler ve atc sizi bekler. Geri okumaya geç başlamanız ya da kanalı uzun süre meşgul etmeniz radyo kanalını bloke eder.
ATC size bir talimat verirken konuşmaya callsignınız ile başlar. Bu durumda atc'yi dinlerken readback için hazırlanmalı, atcnin konuşması biter bitmez butona basıp konuşmaya başlamalısınız.
Eğer geri okuma sırasında takılırsanız mandal basılı iken eeee ıııııı gibi seslerle kanalda yayın yapmayın. Mandalı bırakın. Hazır olunca basıp tekrar konuşun.
Geri okumaları mesajdaki uçuş başı, irtifa, pist ismi gibi sayısal değerleri mutlaka içermek kaydıyla kısaltabilirsiniz.
4. Konuşma Lisanı
Konuşmalarınızı elden geldiği kadar İngilizce yapmalısınız. Havacılık lisanı ingilizcedir. Tüm dünyada pilot ve hava trafik kontrolörleri İngilizce anlaşırlar.
Ayrıca sizinle aynı hava sahasında uçan yabancı pilotların da konuşulanları anlaması, gerekli tedbirleri alarak hazırlıklar yapması için gereklidir.
Yabancı bir hava sahasında uçtuğunuzu ve herkesin kendi dilinde konuştuğunu düşünün. Bırakın söylenilenleri anlamayı size seslenildiğinizi bile çözmeniz imkansızlaşır.
Bu nedenle belirli kalıplardan oluşan havacılık lisanını öğrenmeye çalışın.
Bir süre sonra kullanılan kalıpların sürekli aynı olduğunu ve konuşmanın da çok zor olmadığını fark edeceksiniz.
Söylenenin bir kısmını bile anlamadığınızda kesinlikle SAY AGAIN PLEASE diyerek ATCden talimatı tekrar etmesini isteyin. Eğer kanalda sesler kesik geliyorsa ve yine de anlayamıyorsanız SAY AGAIN IN TEXT MODE PLEASE deyin.
Yine de İngilizce ile problem yaşıyorsanız atc ile Türkçe konuşun. Kanalda başka yabancı pilotlar yoksa büyük bir problem yaşanmayacaktır.
Kanalda yabancılar varsa ve sizin Türkçe konuşmanız gerekiyorsa da callsignınızı mutlaka İngilizce söyleyin.
5. Hata yapmaktan korkmayın.
Sanal ortamda herkesin bu işte amatör olduğunu ve hata yapmanın doğal olduğunu bilmelisiniz. Hepimiz hatalar yaparak öğrenmekteyiz.
Siz de hata yapmaktan korkmayın. Komik duruma düşerim diye de endişe etmeyin.
Hemen hiçbirimiz gerçek havacı değiliz ve yine büyük çoğunluğumuzun ingilizcesi yetersiz. Ingilizce bilginiz az da olsa çekinmeden konuşun.
Bu konularla ilgili olarak aşağıdaki linklerden bilgi alabilirsiniz.
http://www.trvacc.org/web/training/ref/phonetic.asp
http://www.trvacc.org/web/training/pilot/onlinetr.asp
Saygılarımla.
Uğur Uzgan
TRVACC