DME Arc

[berdoga]

Selamlar;

SID ve STARlarda bazı rotalarda DME arc takibi yapmak gerekiyor. Ben bir türlü bu işin üstesinden gelemedim. DME arc a girmek için 90 derecelik dönüş yapıyorum ama defalarca denememe ra?men tam olarak arc a giremiyorum girsem dahi bir süre sonra rotanın dışına çıkıyorum. DME arc takibi nasıl yapılır? Cevap veren herkese şimdiden teşükkürler

Bülent Erdo?an

[THY2]

Bülent Selamlar,

DME ARC yaklaşma ve uzaklaşma bir çok alan için uygulanıyor ve evet seninde söylediğin gibi başlangıçta biraz zor geliyor. Ancak zamanla elin ve gözün alışacaktır.

Örneğin bu akşam yaptığım İstanbul-Denizli uçuşumda LTBA ATC YAA1K SID si verdi. Bu SID istanbul 36 pistinden kalkışta 7 mil ARC ile YAA ya gönderiyor.

Ben otopilotla tuttum isteyen manuel de yapabilir. İlk dikkat edilecek nokta dönüşe başlayacağın yeri iyi belirlemek. 7 mil ARC ı tutmak için 180 knots da 5 mil de uçağı 90 derece sağa çevirdim. 7 milden önce hızına göre dönüşe başlamak 7 mili tutabilmek için çok önemlidir. Bu andan itibaren RMI da IST VOR'u 7 milde tam sağıma yani HDG ile IST arasındaki farkın 90 olacağı anı kollamaya başladım. Bu pozisyonu yakaladıktan sonra HDG ile 3-4 derecelik sağ dönüşlerle RMI daki bu durumu ve 7 mil uzaklığı koruyarak tutmaya çalıştım. Oldu. Bazen tabiiki rüzgar ve diğer nedenlerle 7.1 yada 6.9 görsemde genel gidiş bir ARC dı ve sorunsuz hatta başarılıydı. Bu dönüşlerde uçak çok ufak bank angle ile dönecek ve eğer hızlı değilsen ki zaten IST 30 mil yakınında hız sınırı 200knots dır, ARC ı tutmak çok zor olmayacaktır. Özellikle VAN yaklaşması sırasında bende kafaya takmış, deneyerek alışmıştım.

Manuel yapmak çok daha zor olabilir. Joystickin hassasiyet ayarları gereğinden fazla bank ile yatmana ve ARC ı kaçırmana neden olabilir.

Bir kaç deneme sonunda en uygun yolu bulacağına eminim. Training , training, training.
Sevgiler
Bülent Akbay

FLY THY
Crew And Operations Manager

[hakan737]

İşin püf noktasi ARC DME dönüş'e chart'da gösterilen noktadan girmemektir. Bazı ARC-DME chartlarında bu dönüşü kolaylaştırmak için yumuşatma dönüşünün başlayacağı bir başka uzaklık daha verilir. Ancak bu nokta belirtilmemiş ise uçağın süratine bağlı olark 1-2nm önce yumuşak bir şekilde dönüşe bağlamak ( dönüşün yönüne doğru açı keskin de olabilir) ve DME'yi VOR1 yada VOR2'den izlemektir. Bundan sonrasi pilotun maharetine kalmış. Çünü 180 derecelik bir ARC DME dönüşünde eğer ilk başlarda standart yatış açısı ile 7nm'yi muhafaza(7 örnektir) edebiliyorsanız aynı durumu küçük oyanalar ile muhafaza ederek çıkış noktasına kadar devam ettirebilirsiniz. Burada diğer önemli hususu sabit sürattir. Sürat arttıkça dönüş açısı genişleyeceğinden karlı kumanda ile açıyı daralymak dolayısı ile daha derin bir kumanda vermek icap edebilir. Bu nedenle dönüş bitene kadar giriş süratini muhafaza etmek gerekir.
Yolcu uçakları bunu nasıl yapar? genellikle pilotlar bu ARC DME dönüşlerini manuel yapmazlar uağın FMC'sine girdikleri numerik değer veya hazır plan ile yaparlar. B u uçuş bilgisayarı otomatik oalrka sürat arttsa bile ona göre kumanda vererek dönüşü muhafaz eder ama manuel oalrak aynı işlemi yapmak zordur.

Hakan Guven

[THY2]

Selamlar,

İlişikte Sn. Serdar Sualp'in bu konu ile ilgili yazdığı yazı var. faydalı olacağına inanıyorum.

İyi Uçuşlar Dilerim.

BÜLENT AKBAY
FLY THY CREW AND OPERATIONS MANAGER

quote:

---

Degerli kaptanlar,

DME-ARC konusunda sizlere bilgi vermek isterim.

Bir cok aletli yaklasma proseduru DME-ARC yontemi ile ucusun yol boyu "Enroute" fazindan, yaklasama "Approach course" fazina gecisi icinde barindirir. Sekil olarak bir VOR'a belli bir mesafede olan cember gibi gozukse de, detaya indigimiz zaman uzerinde bi cok kereler yon degistitilen poligon oldugu anlasilir. DME-ARC kullanimi icin en iyi ornek soyle verilebilir.
Bir meydana gelen hava yolu diyelim ki Dogu'dan ve meydana yaklasma ise kuzeyden yapiliyor olsun. Bu durumda yapilacak is, meydan uzerindeki VOR'a direkt ucmak, sonra VOR'dan outbound olarak uzaklasarak genellikle bir prosedur donusu ile meydana donmektir.
DME-ARC proseduru burada isimize yarar. Bulundugumuz hava yolundan inecegimiz meydana belli bir mesafe kala DME-ARC proseduru uyguluyarak VOR uzerine kadar ucmadan son yaklasma kursuna oturabiliriz.

Ekteki resime bakarsaniz, VOR'a 90 radyalde yaklasan ucak 10 mil kala DME-ARC uygulayacaktir. DME-ARC uygulamalarinda bize en yardimci alet RMI dir.
DME-ARC a 1/2 ila 1 mil kala donuse baslar. Burada alinacak kriter 150 kts lik bir yer surati (Ground speed) icin 1/2 mil den donuse baslamaktir.
Donuse RMI gostergesinin kanat ucunu (bu resime gore sol kanat) veya biraz arkasini gosterinceya kadar devam edilir. Bu arada DME 'den de mesafe takibi yapilir.
RMI gostergesi kanadin 5 ila 10 derece arkasini gosterince VOR a dogru 10 ila 20 derecelik donus yapilarak yeni basta uculur. RMI tekrar 5 ila 10 derece geride kalinca ayni islem tekrarlanir.
Donus VOR a dogru yapilirsa RMI gostergesi kanadin on tarafina dogru hareketlenirken, VOR'dan uzaklasan bir donus yapilirsa gosterge kanadin arkasina dogru hareketlenecektir.
RMI olmadigi hallerdfe ayni islem VOR localizer'i kullanilarak da yapilir.
Saygilarimla
Serdar Sualp

---